مدیر محتوا کیست؟ دقیق‌تر: مدیر بازاریابی محتوایی کیست؟

در سال‌های اخیر، یعنی از ابتدای دهۀ ۲۰۱۰ تاکنون، بازاریابی محتوایی به‌نحوی تکامل یافته است که امروزه نقش بسزایی در جذب علاقۀ مشتریان و تعامل با آن‌ها ایفا می‌کند. برخلاف سایر روش‌های بازاریابی سنتی در گذشته، بازاریابی محتوایی با ارائۀ اطلاعات مفید به مشتریان احتمالی به دنبال جذب علاقۀ آن‌هاست که این علاقه می‌تواند درنهایت به علاقه به برند، خدمات یا محصولات نیز منجر شود. به همین دلیل است که بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ از این نوع بازاریابی برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کنند.

این گسترش و همه‌گیری استفاده از بازاریابی محتوایی در ایران و جهان باعث شده است که جایگاه شغلی جدیدی به نام مدیر بازاریابی محتوایی خلق شود و روز‌به‌روز افراد فعال در آن افزایش پیدا کنند. طبق آمار Content Marketing Institute، بیش از ۷۰% از بازاریابان B2B و ۷۰% بازاریابان B2C از بازاریابی محتوایی در استراتژی کلی بازاریابی خود بهره می‌برند و این موضوع نشان از اهمیت بالای این جایگاه شغلی دارد. طبق آمار Glassdoor، یک مدیر بازاریابی محتوایی در سال ۲۰۲۲ سالانه حدود ۷۵هزار دلار درآمد داشته است.

در ادامه سراغ بررسی وظایف و ویژگی‌های هر مدیر بازاریابی محتوایی می‌رویم. البته دربارۀ اینکه این موقعیت شغلی چیست و اصلاً بازاریابی محتوایی چیست در کتابم با عنوان اصول تولید محتوای متنی به‌طور مفصل‌ توضیحاتی دادم که می‌توانید در دو نسخۀ فیزیکی یا دیجیتالی آن را تهیه‌ کنید.

مدیر بازاریابی محتوایی کیست؟

مدیر بازاریابی محتوایی (Content Marketing Manager) مسئول مدیریت فعالیت‌های بازاریابی محتوایی یک شرکت است. او استراتژی بازاریابی محتوایی را خلق و هدایت می‌کند، برای تولید محتوای مداوم برنامه‌ریزی می‌کند، به‌طور روزانه بر تولید، ویرایش و پروموت محتوا نظارت می‌کند و میزان موفقیت هر نوع محتوا را نیز گزارش می‌دهد.

به عبارت دیگر، مدیر بازاریابی محتوایی مسئول توسعه، طراحی و اجرای استراتژی‌های بازاریابی محتوایی است. این مسئولیت شامل مدیریت تولید و تهیۀ محتوا به‌صورت آنلاین و آفلاین است.

یک مدیر بازاریابی محتوایی چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

بسته به خواستۀ شرکت، ممکن است از بعضی افراد چیزهای بیشتری خواسته شود؛ چون برای بسیاری از سازمان‌ها این جایگاه شغلی بسیار حیاتی و بااهمیت است. در‌عین‌حال، برخی سازمان‌های تازه‌تأسیس ممکن است بخواهند این جایگاه شغلی را به افرادی با تجربۀ کمتر بسپرند. اما به‌طور کلی باید به ویژگی‌های زیر اشاره کنیم:

دارای تجربه در حوزۀ تولید محتوای وب؛
توانایی جذب مخاطب به‌صورت آنلاین و یا آفلاین؛
دارای تخصص در استفاده از ابزارهایی مانند گوگل سرچ کنسول و…؛
مهارت بالا در مدیریت زمان؛
توانایی مولتی تسکینگ؛
دارای مهارت‌های ارتباطی قوی؛
دارای تفکر انتقادی و توانایی حل مشکلات.

۷ وظیفۀ مدیر بازاریابی محتوایی

برای یک مدیر بازاریابی محتوایی، بسته به اینکه در چه حوزه و چه شرکتی فعال است، می‌توان وظایف مختلفی برشمرد. در خیلی از سازمان‌ها این جایگاه شغلی محدود به محتوای دیجیتال است، اما در بعضی دیگر موارد آفلاین را نیز شامل می‌شود. در ادامه 8 وظیفۀ اصلی یک مدیر کانتنت مارکتینگ را بررسی می‌کنیم:

۱) تحقیق و تحلیل رقبا

هدف اصلی این مدیر به‌سرانجام‌رساندن موفقیت‌آمیز استراتژی بازاریابی محتوایی یک شرکت، با انتشار و پروموت‌کردن محتوایی است که با اهداف مشخص‌شده در استراتژی سازگاری دارد. البته که مشخص است بدون داشتن تحقیق اولیه نمی‌توان به یک استراتژی بازاریابی محتوایی مؤثر دست پیدا کرد.

این تحقیق به مدیر بازاریابی محتوایی کمک می‌کند که مخاطب هدف خود را بهتر بشناسد و بداند که تولید کدام نوع از محتوا بهتر است. این تحقیق می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

تجزیه‌و‌تحلیل محتوا و تاکتیک‌های توزیع محتوای رقبا؛
تشخیص مخاطب هدف و ویژگی‌های کلیدی جمعیتی، علایق و رفتار آنلاین؛
نظرسنجی از مشتریان کنونی و تأیید اعتبار تصمیمات استراتژیک و تاکتیکی؛
تحقیق کلمات کلیدی؛
تحقیق برای مشخص‌کردن موضوعات و مطالب درست؛
استفاده از ابزار و نرم‌افزارهای محتوایی که به تولید و پروموت‌کردن محتوا کمک می‌کند.

۲) ایجاد نقشه‌های بازاریابی محتوایی

بعد از گذر از مرحلۀ تحقیق اولیه، مدیر بازاریابی محتوایی باید روی یک یا چند نقشۀ بازاریابی محتوایی کار کند. بسته به سایز سازمان و بودجۀ مشخص‌شده، چندین نقشه نیاز خواهد بود تا استراتژی و نحوۀ اجرای آن‌ها مشخص شود. برای مثال:

یک بانک ممکن است به یک نقشۀ بازاریابی محتوایی برای ارائۀ پیشنهادات به مشتریان موجود، و یک نقشه هم برای پیشنهادات تبلیغاتی نیاز داشته باشد.
یک شرکت نرم‌افزاری ممکن است به یک نقشۀ بیرونی که روی جذب مشتری جدید تمرکز کرده است و یک نقشۀ جدا هم برای حفظ و ترغیب مشتریان قبلی نیاز داشته باشد.

هر نقشۀ بازاریابی محتوایی باید با استراتژی کلی سازگار باشد، اهداف را به‌طور دقیقی تعریف کرده باشد و مشخص کرده باشد که مدیر بازاریابی محتوایی چگونه می‌تواند به این اهداف برسد.

3) ایجاد یک تقویم محتوایی

وقتی که نقشۀ بازاریابی محتوایی به‌درستی ساخته شد، مدیر باید سراغ تعیین ضرب‌الاجل‌های تولید، انتشار و پروموت محتوا برود که مجموع این کارها به‌عبارتی باعث ایجاد یک تقویم محتوایی خواهد شد؛ جایی که در آن نوع محتوا، شخصی که مسئولیت تولید آن را دارد، محل انتشار، تاریخ تحویل محتوا و… مشخص شده است.

۴) تولید محتوا

همان‌طور که از نام این جایگاه شغلی مشخص است، در ادامه مدیر باید به تولید محتوا بپردازد؛ اگرچه شاید انجام این کار، او را از اهداف مهم‌تر دور کند. بسیاری از مدیران بازاریابی محتوایی روی یک تیم تولید محتوا نظارت می‌کنند و خودشان به تولید محتوا نمی‌پردازند. در بعضی از سازمان‌های دیگر نیز تولید محتوا برون‌سپاری می‌شود. اما با‌این‌حال بسیار مهم است که مدیر بازاریابی محتوایی مهارت نوشتن و ویرایش قوی داشته باشد، چون درنهایت او مسئول انتشار و توزیع آن محتوا خواهد بود.

۵) سئو

صرف داشتن کیفیت و نداشتن خطاهای دستوری، برای موفقیت‌آمیزبودن محتوا کافی نیست. مدیر بازاریابی محتوایی باید مهارت سئو نیز داشته باشد تا بتواند آن محتوا را به‌گونه‌ای بهینه کند که بتواند با سایر محتواها برای نمایش در موتورهای جست‌وجو رقابت کند. بسیاری از سازمان‌ها برای سئو یک کارشناس اختصاصی استخدام می‌کنند، در‌حالی‌که بسیاری نیز آن را برون‌سپاری می‌کنند. اما درهرصورت نیاز است که مدیر بازاریابی محتوایی با اصول اولیۀ سئو آشنا باشد تا بتواند نقشۀ خود را به‌شکل کارآمدتری پیاده‌سازی کند.

۶) ویرایش، انتشار و پروموت‌کردن محتوا

وقتی که مدیر بازاریابی محتوایی، تیمی از نویسندگان دارد، باید اطمینان یابد که تمامی آن‌ها مهارت خوبی در ویرایش و غلط‌گیری دارند. اگرچه نمی‌توان از یک نویسندۀ محتوا انتظار ویراستاری تمام و عیار را داشت، اما نیاز است که مدیر بازاریابی محتوایی بر محتوا نظارت کاملی داشته باشد. این نظارت می‌تواند با ایجاد یک راهنمای تولید محتوا باشد که در اختیار نویسندگان قرار می‌گیرد تا طبق قوانین آن بنویسند. این کار باعث می‌شود که تمامی محتواها همگرا شوند و روند نظارت ساده‌تر شود.

درنهایت بعد از ویرایش، نوبت به انتشار و پروموت‌کردن آن می‌رسد. انجام این کار بازهم می‌تواند توسط خود مدیر یا کارشناس مربوطه انجام شود؛ البته اینکه این محتوا در بلاگ، شبکه‌های اجتماعی، خبرنامۀ ایمیلی و… منتشر شود، به استراتژی و تقویم محتوایی بستگی دارد.

۷) تحلیل و نظارت بر عملکرد محتوا

با انتشار محتوا کار مدیر بازاریابی محتوایی به پایان نمی‌رسد. اینکه آن محتوا چگونه عمل می‌کند نیز بسیار اهمیت دارد. مدیر باید به‌وسیلۀ ابزارهای مختلف مانند گوگل سرچ کنسول، نحوۀ عملکرد هر محتوا را بررسی کند و در صورت نیاز آن محتوا را به‌روزرسانی یا بازنویسی کند.

درنهایت باید به این موضوع توجه کرد که کار این مدیران حد و مرز نمی‌شناسد و در هیچ‌جا متوقف نمی‌شود. ممکن است در بعضی از سازمان‌ها شغلی بسیار وقت‌گیر، سخت و حساس باشد و در بعضی سازمان‌ها حتی به‌‌صورت پاره‌وقت نیز قابل انجام باشد.

تمپلیتی برای شرح وظایف مدیر بازاریابی محتوایی

یکی از دغدغه‌هایی که فعالان حوزۀ بازاریابی محتوایی دارند این است که می‌گویند کسب‌و‌کارها خودشان دقیق نمی‌دانند که از مدیر بازاریابی محتوایی چه انتظاراتی باید داشته باشند و به خاطر همین هم یک شرح شغلی (Job description) درست و حسابی برای این موقعیت شغلی منتشر نمی‌کنند.

به همین دلیل تصمیم گرفتم براساس تجربیات خودم از این موقعیت شغلی و با استفاده از سه سایت‌ معتبر فعال در حوزۀ کاریابی TalentLyft، Recruiting Resources و Betterteam یک تمپلیت کلی از شرح وظایف مدیر بازاریابی محتوایی آماده کنم تا هر کسب‌و‌کاری این شرح شغلی را براساس نیازهایی که دارد شخصی‌سازی کند.

تمپلیت شرح وظایف مدیر بازاریابی محتوایی به شما کمک می‌کند تا در زمان خود صرفه‌جویی کنید، مدیر مدنظر را پیدا کنید و مدیر واجد شرایط را استخدام کنید. برای جذب بهترین مدیر بازاریابی محتوایی که نیازهای شما را به بهترین نحو برطرف کند، نوشتن یک شرح وظیفۀ واضح و دقیق اهمیت فراوانی دارد. برای شروع شرح وظایف مدیر بازاریابی محتوایی می‌توانید از این تمپلیت‌ها استفاده کنید:

مدیران بازاریابی محتوایی معمولاً مسئول برنامه‌ریزی، طراحی و پیاده‌سازی استراتژی کلی تمام محتواهای خروجی شرکت هستند. آن‌ها وظیفۀ مدیریت تولید و انتشار و بهینه‌سازی محتوای آنلاین و آفلاین کسب‌و‌کار را برعهده دارند و ما در شرکتِ *** به اهمیت کار آن‌ها کاملاً آگاهیم.
ما به دنبال یک مدیر بازاریابی محتوایی باتجربه می‌گردیم که به تیم ما اضافه شود. اگر عاشق ساختن محتوایی باکیفیت و هیجانی هستید که به کمک آن مشتری جذب کار می‌شود، دوست داریم به تیم ما بپیوندید.
به‌عنوان یک مدیر بازاریابی محتوایی، شما مسئول طراحی و پیاده‌سازی استراتژی محتوای کلی بر پایۀ اهداف مشخص شرکت هستید. ما در شرکتِ *** به دنبال یک مدیر بازاریابی محتوایی بااستعداد هستیم که مسئولیت استراتژی‌های بازاریابی ورودی مانند شبکه‌های اجتماعی، بلاگ و تولید سرنخ‌ها را بر عهده بگیرد.

شرح وظایف مدیر بازاریابی محتوایی

در شرح وظایف مدیر بازاریابی محتوایی باید وظایف و مسئولیت‌های او مشخص شود. می‌توانید خیلی مته به خشخاش نگذارید و نیازهایی را که در این شرح وظایف مدنظر است، کمی کلی‌تر بنویسید؛ به این ترتیب، قیف ورودی رزومه‌ها را هم بازتر می‌گذارید و دستتان در انتخاب مدیر مدنظر بازتر است. بعد از انتخاب رزومۀ مدیر مدنظر می‌توانید در جلسۀ مصاحبه دربارۀ جزئیات بیشتر شرح وظایف با او صحبت کنید.

تدوین استراتژی بازاریابی محتوایی و تعیین اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلند‌مدت؛
تدوین تقویم محتوایی؛
تعیین وظایف و اطمینان از رسیدن به ضرب‌العجل‌ها؛
همکاری با تیم‌های تولید محتوا (گرافیک، فیلم‌برداری، عکاسی و نویسنده) برای تولید محتوای جذاب؛
تحلیل و بررسی شاخص‌های تعیین‌شده؛
دریافت بازخورد مشتریان و ایده‌پردازی برای بالابردن مشارکت مشتری؛
بهینه‌سازی فرایند بازاریابی محتوایی.

نیازمندی‌های موقعیت شغلی

موقعیت شغلی مدیر بازاریابی محتوایی نیاز به یک سری نیازمندی دارد که در ادامه به پر‌استفاده‌ترین‌های آن‌ها اشاره خواهم کرد. این نیازمندی‌ها بسته به نیاز شما می‌تواند شخصی‌سازی شود.